در بعضی حرفهها شب کاری ضروری است. برای مثال کارکنان بخش درمان، از پزشک گرفته تا پذیرش و... باید بعضی شبها هم سرکار حضور داشته باشند. اغلب افرادی که در شیفت شب کار میکنند در طول روز دچار خستگیهای مفرطی هستند که به سلامتی آنها آسیب میزند. البته راهکارهایی برای مقابله با عوارض شب کاری وجود دارد. با آکسان پلاس همراه باشید.

کار کردن در شیفت شب صرف نظر از اینکه فرد سحرخیزی بوده یا عادت به شب بیداری داشته باشید دردسرساز است. پزشکان، پرستاران، آتشنشانان و رانندگان کامیون از جمله افرادی هستند که مجبور به کار کردن در شیفت شب میشوند. نکاتی وجود دارد که با در نظر گرفتن آنها میتوان تا اواخر وقت و ساعات اولیه روز به خوبی فعالیت داشت. کار کردن در شیفت شب یا کار کردن در مدت زمان زیاد با مشکلات متعددی برای سلامتی بدن مرتبط است که شامل افزایش مشکلات سوخت و ساز، بیماری قلبی، چاقی، مشکلات گوارشی و برخی از انواع سرطان میشود.
کار کردن در شیفت شب ممکن است در توانایی بدن برای مرمت آسیب دیدگی DNA ناشی از فرآیندهای طبیعی سلولی اختلال ایجاد کند. سایت «مدیکال نیوز تودی» در این مقاله به برخی از راهکارهای موثر برای برطرف کردن مشکلات ناشی از شبکاری اشاره کرده که به شرح زیر است:
مدیریت الگوی خواب
بعضی از افراد بدون هیچ مشکلی در طول شب کار میکنند در حالیکه برخی دیگر احساس خستگی و کمبود خواب دارند زیرا بدن به گونهای طراحی شده تا در زمان شب به خواب رود. بدن انسان توسط ساعت درونی بدن کنترل میشود که کار کردن در شیفت شب موجب میشود فرد از طریق تلاش برای هوشیار بودن در طول شب با ریتم طبیعی بدن مقابله کند. افرادی که مجبور به کار کردن در شیفت شب هستند باید خواب خود را در طول روز و احساس خستگی را در شب کنترل کنند.
کنترل قرارگیری در معرض نور
هنگام عصر و با تاریک شدن هوا «ملاتونین» در بدن ترشح میشود و فرد احساس خواب دارد، در حالیکه در روز میزان ترشح «ملاتونین» کاهش یافته و ترشح «کورتیزول» افزایش مییابد. نور مصنوعی همچون نور خورشید بر ساعت درونی بدن تاثیر میگذارد. بنابراین زمانبندی قرار گرفتن در معرض نور میتواند به تغییر چرخه خواب بدن کمک کند. افرادی که در شیفت شب کار میکنند میتوانند با قرار گرفتن در معرض روشنایی بدن خود را در حالت هوشیار قرار دهند.
توجه به رژیم غذایی
با خارج شدن ریتم طبیعی و روزانه بدن از تعادل، سوخت و ساز بدن هم دچار این وضعیت میشود. افرادی که در شیفت شب کار میکنند بیشتر احتمال دارد دچار «سندرم متابولیک» شوند. همچنین خطر اضافه وزن در آنان به دلیل رژیم غذایی نامناسب و اختلال در ساعت درونی بدن افزایش مییابد. لذا تنظیم تغذیه و برنامهریزی برای وعدههای غذایی با توجه به شرایط شب بیداری و برای حفظ هوشیاری و در عین حال آرامش در طول شب ضروری است.
چرت بزنید
خوابیدن کوتاه مدت یکی از فاکتورهای اصلی سلامت کار در شب است. در حالیکه چرت زدن پیش از شروع کار میتواند به مقابله با خستگی کمک کند، خوابیدن برای مدت زمان کوتاه در طول کار هم ضروری است.
در مصرف کافئین دقت کنید
زمانیکه ماده محرک کافئین به درستی مصرف شود میتواند درهنگام کار هوشیاری فرد را حفظ کند هر چند استفاده نامناسب از آن مشکلات گوارشی ایجاد میکند.