میدان مرکزی شهر اصفهان که در قلب مجموعه تاریخی نقش جهان قرار دارد. میدان «نقش جهان» با نام تاریخی «میدان شاه» است که پس از انقلاب 1357 ایران با نام رسمی میدان امام، شناخته می‌شود. با آکسان پلاس همراه باشید.
به طور کلی بناهای تاریخی موجود در چهار طرف میدان نقش جهان شامل «عالی قاپو»، «مسجد شاه (مسجد امام)»، «مسجد شیخ لطف الله» و «سردر قیصریه» است. علاوه بر این بناها دویست حجره دو طبقه پیرامون میدان واقع شده است که عموماً جایگاه عرضهٔ صنایع دستی اصفهان می‌باشند.
میدان نقش جهان اصفهان یا همان میدان امام اصفهان، از میادین زیبا و تاریخی ایران است، میدانی مستطیل شکل به درازای 507 متر و پهنای 158 متر در مرکز شهر اصفهان، میدان نقش جهان در تاریخ 8 بهمن 1313 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت 1358 جزء نخستین آثار ایرانی بود که به عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.
قبل از آنکه اصفهان به پایتخت ایران در عصر صفوی تبدیل شود، در محل این میدان باغی گسترده وجود داشت به بنام «نقش جهان». این باغ همچنین محل استقرار «ساختمان‌های دولتی» و «کاخ فرمانروایان تیموری» و «آق‌قویونلوها» بود. در آن زمان بخش میدانی باغ، «درب کوشک» نام داشت. این بخش در ضلع غربی میدان نقش جهان امروزی و در محل ساخت «کاخ عالی قاپو» قرار داشته است. در چهار طرف میدان نقش جهان، بناهای نفیس و ارزشمندی چون «مسجد شیخ لطف الله» در شرق میدان، «مسجد تاریخی امام» در جنوب، «سردر قیصریه» و «بازار قیصریه» در شمال و «کاخ عالی قاپو» در غرب ساخته شده است. علاوه بر این بناها، بناهای دیگری نیز در میدان نقش جهان وجود داشته که به تدریج کاربرد خود را از دست داده و از میان رفته اند.
میدان نقش جهان اصفهان، همچنان یکی از جاذبه‌های گردشگری اصفهان است که گردشگران خارجی و مسافران ایرانی با شوق از آن دیدن می‌کنند. این میدان همراه با فضاهای تکمیلی و عناصر مربوط به آن یعنی «عمارت عالی قاپو»، «مسجد شیخ لطف الله»، «مسجد امام»، «توحیدخانه»، «سردر قیصریه» و «راسته بازارها» که «صنایع دستی»، یادمان‌ها و سوغات‌های نقاط مختلف کشور را در خود جای داده است، توانسته از محبوبیت خاصی در میان گردشگران داخلی و خارجی برخوردار شود.
تاریخچه میدان نقش جهان
قبل از اینکه شهر اصفهان به پایتختی ایران در دوره صفوی برگزیده شود، در محل این میدان باغی گسترده و وسیع وجود داشته است بنام «نقش جهان». این باغ همچنین محل استقرار ساختمان‌های دولتی و «کاخ فرمانروایان تیموری» و «آق‌قویونلوها» بود. در آن زمان بخش میْدانی باغ، «درب کوشک» نام داشت. این بخش در ضلع غربی میدان نقش جهان امروزی و در محل ساخت «کاخ عالی قاپو» قرار داشته است. در دوران سلجوقیان، دست کم بخشی از باغ نقش جهان بنام به میدان «کوشک» بوده است. دستگیری «برکیارق» از سوی برادرش محمود در این میدان رخ داده است. همچنین میدان کوشک، جایگاه اعدام محکومان به اعدام و برگزاری برخی از آیین‌های رسمی همچون جشن نوروز بوده است.
از ابتدای سلطنت شاه عباس اول، سطح میدان در اندازه بسیار بزرگتر از میدان کوشک سابق تسطیح شده و بارها آیین چراغانی و آتش بازی در آن برپا شده است.
منابع گوناگون، بنای به شکل فعلی را در دوره سلطنت «شاه عباس اول» و به سال 1011 قمری دانسته‌اند. احتمال دارد که در بنای این میدان از نقشهٔ میدان «حسن پادشاه» در تبریز استفاده شده باشد. استاد محمدرضا و استاد علی اکبر اصفهانی، نام دو تن از معمارانی است که میدان را طرح‌ریزی نموده و آن را به شکل فعلی بنا نهاده‌اند. نام این دو معمار بر سردر بناهای پیرامونی میدان به چشم می‌خورد.
در دوره قاجار، این میدان نیز مانند سایر بناهای تاریخی اصفهان مورد بی توجهی قرار گرفت. بخش‌هایی از میدان در طول دوران آشفتگی ایران از حمله اشرف افغان تا استقرار حکومت قاجاریه، تخریب گردید. بخش‌هایی نیز از جمله عمارت نقاره خانه در دوره قاجار از میان رفت. از زمان حکومت «رضا شاه» تا امروز، کار مرمت و بازسازی این ابنیه به طور مداوم ادامه دارد.
سایر مطالب مرتبط با سفر و گردشگری را در سایت آکسان پلاس مطالعه کنید.
