عروس دریایی

همانطور که می‌دانید عروس‌های دریایی دارای ساختار زیبایی هستند، به همین جهت عروس دریایی نامیده می‌شوند. عروس دریایی، در اعماق متوسط دریا زندگی می‌کند، بین 10 تا 20 سانتی‌متر قطر دارد و بدنی چتر مانند و شفاف ژلاتینی دارد. قطر بدن در مرکز چتر و در حاشیه لبه‌ها ، نازک است و تعدادی تانتاکول در لبه دارد. دهان چهار گوش در قسمت وسط بدن قرار دارد که به یک حلق لوله‌ای با مقطع 4 گوش وصل می‌شود و انتهای حلق به معده ختم می‌گردد که دارای 4 جیب شعاع است. معده عروس دریای چهار قسمتی است و از این قسمتها، لوله‌های گوارشی یا معده منشا گرفته و به صورت مجرای شعاعی حلقوی قرار گرفته و مواد غذایی را به قسمت‌های مختلف می‌رسانند. با آکسان پلاس همراه باشید.

در اطراف دهان 4 بازوی دهانی وجود دارد. در لبه چتر عروس دریایی، تعداد 8 عدد برآمدگی به فواصل مناسب با هم قرار دارند که این برآمدگی‌ها دارای ساختار حسی هستند و حاوی ذرات شعاعی یا استاتولیتها بوده و نیز 2 چشم ساده در جدار عضو تعادلی خود دارند.

در بدن عروس دریایی حداقل دو شبکه عصبی وجود دارد که یکی از آنها تمامی سطح روی و زیر چتر و تانتاکولها را عصب‌دار کرده و جریانات عصبی را به آرامی منتقل می‌کند و در تنظیم حرکات موضعی و متمرکزی نظیر تغذیه دخالت می‌کند. دومین شبکه عصبی، به نواحی زیر چتر محدود شده و جریانات عصبی را به سرعت منتقل می‌کند و باعث تنظیم انقباضات چتر هنگام شنا می‌شود.

به طور کلی عروس‌های دریایی موجودات ساده ای هستند و مغز، استخوان، ریه یا روده ندارند. آنها بافت‌های سازمان یافته و یک سیستم عصبی دارند و قدیمی‌ترین موجود شناخته شده چند ارگانیسمی هستند. این شناگران ژلاتینی بیش از 500 میلیون سال است که وجود دارند و دایناسورها در برابر آنها موجودات جدید و کوتاه مدتی هستند. آنها در همه اقیانوس‌ها یافت می‌شوند و گاهی موجودات تهاجمی هستند و با نیش‌هایی شناخته می‌شوند که می‌تواند ظرف چند دقیقه برخی گونه‌ها را بکشد. عروس‌های دریایی غذای محبوب مردم چین و ژاپن هستند. این موجودات باستانی کاربردهای دیگری هم دارند که شاید از شنیدن آنها تعجب کنید.

منبع انرژی

دانشمندان به یافتن کاربردهای جدید نیروگاه پروتئین فلوئورسنت سبز ادامه داده‌اند. تازه‌ترین یافته آنها استفاده از آن به عنوان منبع انرژی است. تیمی از دانشمندان سوئدی سلولی ایجاد کرده‌اند که نور فرابنفش را به انرژی تبدیل می‌کند. این سلول از دو الکترود آلومینیومی تشکیل شده که شکاف کوچکی بین آنهاست. وقتی یک قطره از این پروتئین در شکاف قرار داده می‌شود، به شکل رشته‌ای درمی‌آید که دو الکترود را به هم متصل می‌کند. وقتی سلول در مقابل نور فرابنش قرار بگیرد جریان الکتریکی تولید می‌کند. هنوز راه زیادی باقیست تا از این پروتئین برای تامین انرژی یک محله یا حتی یک چراغ قوه استفاده شود، اما استفاده از آن به عنوان منبع انرژی فواید زیادی دارد. پروتئین فلوئورسنت سبز گران قیمت است و جمعیت زیاد عروس‌های دریایی منبع خوبی برای این ماده است.

تحقیقات فضایی

دانشمندان در سال 1991 فرستادن عروس دریایی به فضا را آغاز کردند. آنها می خواستند اثرات گرانش بسیار ناچیز فضا را بر رشد و تولد بررسی کنند. پس از تولید مثل عروس دریایی، موجوداتی که در فضا به دنیا آمدند بعد از بازگشت به زمین اطلاعات ارزشمندی برای ما فراهم کردند. عروس دریایی از «کریستال‌های کلسیم سولفات» برای حس کردن گرانش استفاده می‌کند. این کریستال‌ها دور بدنشان و در کیسه‌های کوچکی قرار دارند. وقتی عروس دریایی حرکت می‌کند این کریستال‌ها هم حرکت می‌کنند و در ته کیسه‌ها قرار می‌گیرند و باعث می‌شوند عروس دریایی پایین را از بالا تشخیص دهد. عروس‌های دریایی که در فضا به دنیا آمدند هم این کریستال‌ها را به شکل طبیعی داشتند. اما بعد از بازگشت به زمین، قادر به شنا کردن نبودند و حرکات آنها غیرطبیعی بود. کریستال‌های گرانشی وجود داشتند، اما به نظر می‌رسید کار نمی‌کنند. انسان‌ها هم با استفاده از کریستال‌های کلسیم گرانش را حس می‌کنند. کریستال‌های ما در گوش میانی قرار دارند و هنگام حرکت به مغز ما جهت بالا و پایین را انتقال می‌دهند. این نشان می‌دهد انسان‌هایی که در فضا به دنیا بیایند هم هنگام بازگشت به زمین با مشکل مواجه می‌شوند.

کارامل

عروس دریایی «نومورا» یکی از بزرگترین گونه‌های عروس دریایی است. این موجودات غول پیکر تا 2.4 کیلوگرم وزن و 2 متر عرض دارند. عروس‌های دریایی نومورا از اوایل سال 2000 به دریای ژاپن هجوم آورده‌اند. آنها صنعت ماهیگیری ژاپن و زندگی بسیاری از کسانی که در ساحل زندگی می‌کنند را دچار مشکل کرده‌اند. گروهی از دانش‌آموزان دبیرستانی تصمیم گرفتند این مشکل را با ساخت کارامل از آنها حل کنند. این دانش‌آموزان ژاپنی تصمیم گرفتند عروس‌های دریایی مزاحم را بپزند و به شکل خمیر درآورند. سپس پودر آن را با شکر ترکیب کرده و آبنباترهای ترش و شیرین درست کنند.

پوشک

فضاهای دفن زباله سراسر جهان پر از پوشک‌هایی است که تجزیه آنها صدها سال طول می‌کشد، به همین دلیل پوشک‌های زیست تجزیه‌پذیری با استفاده از عروس دریایی تولید شده است. گوشت عروس دریایی می‌تواند مقادیر زیادی مایعات را بدون حل شدن یا از هم پاشیدن در خود نگه دارد. از این خاصیت جذب بالا برای ایجاد محصول جدید استفاده شده است. فرآیند ساخت پوشک‌های جدید شامل تجزیه عروس دریایی و ترکیب آن با نانو ذرات آنتی باکتریال است. محصول نهایی جذب‌‌کننده‌‌‌ای قوی و انعطاف‌پذیر است در عین حال که در کمتر از 30 روز تجزیه می‌شود. از این محصول در تولید باندهای پزشکی و محصولات بهداشتی زنان هم استفاده می‌شود.

حیوان خانگی

«عروس دریایی ماه» به گونه‌های مشابه چتر دریایی گفته می‌شود که تمییز آنها از هم بدون نمونه‌گیری "DNA"دشوار است. آنها به خاطر بدن سفید و گردشان که شبیه یک ماه کامل است به این نام خوانده می‌شوند. عروس دریایی ماه محبوب‌ترین نوع عروس دریایی است که به عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌شود. آنها در دمای 27 درجه زندگی و از میگوی آب شور، پاروپایان، فیتوپلانکتون‌ها و غذاهای دریایی له شده تغذیه می‌کنند.

برخی علاقمندان نه تنها آنها را به عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌کنند بلکه آنها را پرورش می‌دهند. عروس دریایی ماه در آکواریوم معمولی زنده نمی‌ماند. آنها به جریان آب دائمی نیاز دارند تا معلق بمانند و از شاخک‌هایشان برای گرفتن غذا استفاده کنند. عروس‌های دریایی ماه تا حدی شکننده هستند، بنابراین فضای آنها باید عاری از هرگونه لبه تیز باشد. حتی کناره‌های آکواریوم می‌توانند به آنها آسیب بزند. بنابراین آکواریوم‌های مخصوص با جریان دایره‌ای به این بی‌مهرگان اجازه می‌دهد بدون تماس با مخزن شناور بمانند.

کود

مزارع ارگانیک نه تنها به خاطر افزایش تقاضای مصرف‌کنندگان برای محصولات ارگانیک بلکه به خاطر آسان‌تر بودن و روش‌های کشاورزی پایدار، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند. اما مزارع ارگانیک بدون کودهای شیمیایی و آفت‌کش‌ها برای کنترل علف‌های هرز و تولید محصول بیشتر با چالش روبرو می‌شوند. کود عروس دریایی می‌تواند راه حلی برای هر دو مشکل باشد. تراشه‌های عروس‌های دریایی خشک و نمک‌گیری شده، یک کود ارگانیک است که مواد مغذی خاک را را افزایش می‌دهد، در عین حال که مانع رشد علف‌های هرز می‌شود.

استفاده از کود عروس دریایی در مزارع برنج ژاپن ثابت کرد که این کود به اندازه کود شیمیایی موثر است. تراشه‌های عروس دریایی برای جوانسازی جنگل‌ها هم مورد استفاده قرار گرفته است. در کره جنوبی، آتش‌سوزی جنگل در سال 2012 درختان جنگل را از بین برد. قبل از کاشت دانه‌های جدید از کود عروس دریایی برای تقویت خاک، افزایش رطوبت و مواد مغذی استفاده شد. نتایج مثبتی که این کود در رشد گیاهان داشت باعث شد در پروژه‌های بعدی احیای جنگل هم از آن استفاده شود.

تحقیقات پزشکی

پروتئین فلوئورسنت سبز "GFP" به طور طبیعی در عروس دریایی وجود دارد. دانشمندان با استفاده از خاصیت شب‌تابی این پروتئین، می‌توانند حرکت سلول‌های خاص را در بدن پیگیری کنند. به طور مثال از این پروتئین در سول‌های پانکراس استفاده شد که انسولین تولید می‌کنند تا چگونگی کارکرد آنها بررسی شود و به درمان‌های جدید دیابت کمک کند. هم چنین از این سلول برای ردیابی گسترش عفونت‌هایی مثل "HIV" هم استفاده می‌شود. پروتئین فلوئورسنت سبز چنان پیشرفت علمی مهمی بود که به محققان توسعه کاربرد آن در سال 2008 جایزه نوبل داده شد. این پروتئین در پیشبرد مطالعات سیستم عصبی بسیار کارآمد بوده است. این پروتئین را می‌توان تغییر داد تا 100 رنگ مختلف با سایه‌های مختلف ایجاد کند که هر یک به سلول‌های جداگانه در یک محدوده اختصاص دارد.

این موضوع به دانشمندان اجازه می‌دهد بین میلیاردها سلول تشکیل دهنده مغز تمایز قائل شوند و مسیرهای مجزای سلول‌های همسایه را مشاهده کنند. سلول‌های مغز آنقدر به هم نزدیک و شبیه هستند که دنبال کردن روند سلول‌های مختلف قبل از این پروتئین غیر ممکن به نظر می‌رسید. بررسی فعالیت سلولی خاص در مغز به دانشمندان کمک می‌کند تا بیماری‌هایی مثل صرع و آلزایمر را بهتر درک و درمان کنند.

فیلترهای میکروپلاستیک

قطعات میکروسکوپی پلاستیک یا میکروپلاستیک‌ها یک مسئله محیط زیستی نسبتا جدید هستند. یکی از منابع میکروپلاستیک، توپ‌های ریزی هستند که در برخی ژل‌های شستشو یافت می‌شوند و اکنون در برخی کشورها از جمله آمریکا، کانادا و انگلستان ممنوع شده‌اند. هم چنین میکروپلاستیک‌ها از تفکیک الیاف مصنوعی در چرخش‌های ماشین لباسشویی و تجزیه پلاستیک‌های بزرگ به مرور زمان هم تولید می‌شوند. در واکنش به افزایش نگرانی‌ها درباره آلودگی میکروپلاستیک در اقیانوس، رودخانه و دریاچه‌ها، پروژه "GoJelly" به وجود آمد.

این پروژه به دنبال حل مشکل با استفاده از عروس‌های دریایی و کاهش آلودگی میکروپلاستیک‌هاست. کارخانه‌های تصفیه فاضلاب قادر به جداکردن میکروپلاستیک‌ها نیستند، چون آنها بیش از حد کوچک می‌باشند، اما تحقیقات نشان داده که مخاط چتردریایی به میکروپلاستیک‌ها می‌چسبد. بنابراین بیوفیلترهایی که با مخاط چتردریایی ساخته می‌شوند می‌توانند در کارخانه‌های تصفیه فاضلاب استفاده شوند. از این فیلترها می‌توان در کارخانه‌های تولیدی که ضایعات میکروپلاستیکی تولید می‌کنند هم استفاده کرد.

بستنی شب‌تاب

چارلی فرانسیس صاحب یک شرکت بستنی‌سازی است که با طعم‌های عجیب بستنی‌هایش مثل «رست‌بیف» یا «چیلی» شناخته می‌شود. همچنین اولین بستنی شب‌تاب را با استفاده از عروس‌دریایی تولید کرده است. فرانسیس هنگام خواندن روزنامه با خاصیت شب‌تابی چترهای دریایی آشنا شد. او به آزمایشگاهی در چین رفت که روی سنتز این پروتئین کار می‌کردند. این پروتئین نسبت به حرارت واکنش نشان می‌دهد، بنابراین وقتی یک زبان گرم با بستنی برخورد می‌کند شروع به درخشیدن می‌کند. به نظر می‌رسد بچه‌ها از این بستنی لذت ببرند، اما قیمت آن بسیار بالاست و هر اسکوپ از آن بیش از 200 دلار قیمت دارد.

اشک مصنوعی

شیمیدانان ژاپنی قسمت‌های داخلی عروس دریایی را آنالیز کردند تا راه جدیدی برای استفاده از این موجودات پیدا کنند. آنها کشف کردند که بیشترین پروتئین موجود در عروس دریایی، موسین است، یک زنجیره پروتئینی بلند که حاوی کربوهیدرات‌هایی است که رطوبت را حفظ می‌کند. عروس دریایی از موسین برای تمیز کردن خودش و دفاع در برابر شکارچیان استفاده می‌کند. انسانها هم به دلایل مشابه موسین تولید می‌کنند. موسین چشم ما را مرطوب نگه می‌دارد و پایه مخاط بینی ماست که دربرابر باکتری‌ها از ما محافظت می‌کند. موسین‌ها اکنون در صنایع زیبایی و سلامتی استفاده می‌شوند. اما از بزاق گاو استخراج می‌شوند که باعث گرانی آنها می‌شود. برداشت موسین از عروس دریایی یک ماده ارزانتر را فراهم می‌کند. موسین‌ها در اشک مصنوعی، افزودنی‌های خوراکی و محصولات آرایشی استفاده می‌شوند.

سایر مطالب جالب انگیز را در سایت آکسان پلاس مطالعه کنید.