چندی پیش معاون آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران کشور به مردم تهران اطمینان داد: «اگر سازه آنها با حفظ ابتداییترین استانداردهای مهندسی ساخته شده باشد تا 7 ریشتر مقاوم بوده و اسکلت ساختمان آوار نمیشود و تنها ممکن است شیشهها آسیب ببینند». با آکسان پلاس همراه باشید.

سوالی اکثر خریداران مسکن در شرایط فعلی این است که کدام سازه ساختمانی در برابر زلزله مستحکمتر است؟ با توجه به زلزله اخیر در تهران، مقوله استحکام واحدهای مسکونی از اهمیت بالایی برخوردار است و آپارتمانهای موجود دارای اسکلت فلزی یا بتنی هستند که هر کدام از این مصالح دارای مزیتها و معایبی هستند. معایب و مزایای استفاده از سیستمهای سازهای فلزی و بتنی در مقابل زلزله را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
میزان مقاومت در برابر زلزله
به طور کلی این باور غلط وجود دارد که ساختمان اسکلت فلزی در برابر زلزله مقاومتر است و یا برعکس. این ایده اصولا اشتباه است زیرا هم سیستم بتنی و هم سیستم فلزی را میتوان برای مقاومتهای مختلف طراحی کرد که هر دو نیز به صورت مورد نظر در زلزله عمل کنند. در حقیقت عامل مهم «طراحی صحیح سازه» است. البته لازم به ذکر است که سیستمهای اسکلت بتنی به دلیل افزایش وزن سازه، در زلزله، نیروی بیشتری را متحمل میشوند.
میزان طول عمر
این واقعیت وجود دارد که سازههای بتنی دارای عمر طراحی هستند، بدین مفهوم که یک سازه بتنی برای عمری معین طراحی میشود، گرچه این عمر 50 یا 60 سال باشد. بتن با گذشت عمر دچار افت و خیزش میشود که نهایتا باعث تاثیر منفی در عملکرد سازه هنگام وقوع زلزله میشود. اما در سازه فلزی مشکل افت مقاومت با افزایش عمر وجود ندارد که این یک مزیت برای اسکلت فلزی محسوب میشود.
میزان ارزش اسقاط
در ساخت و سازهای رایج در کشور به مسئله اسقاط سازه کمتر توجه می شود. بدین مفهوم که در زمان تخریب سازه، ساختمانهای فلزی دارای ارزش اسقاط به مراتب بالاتر و هزینه تخریب کمتر است که این امر نیز یک مزیت برای اسکلت فلزی محسوب شود.
میزان مقاومت در برابر آتش سوزی
همانطور که میدانید مقاومت فولاد در آتش سوزی پائین است و با گرم شدن، مقاومت خود را از دست میدهد، در صورتی که اسکلت بتنی مقاومت به مراتب بیشتری در برابر آتش از خود نشان میدهد. البته با ایجاد تمهیداتی در سازه فلزی که بعضا هزینهبر نیز است، میتوان مقاومت آن در برابر آتش را افزایش داد. بنابراین مقاومت بیشتر اسکلت بتنی در آتشسوزی به عنوان یک مزیت قلمداد میشود.
میزان سهولت در اجرا
اسکلت فلزی به علت حساسیت در عملیات برش کاری، جوشکاری و حمل و نصب، تخصص و دقت بیشتری را نسبت به اجرای اسکلت بتنی میطلبد. بنابراین باید پذیرفت که اجرای سازه بتنی نسبت به سازه فلزی نیاز به تخصص و مهارت و نظارت و کنترل کمتری دارد و با توجه به وضع موجود کشور ما این یک مزیت برای سازه بتنی محسوب میشود.
مقدار هزینه ساخت
فولاد استفاده شده در ساخت یک سازه فولادی دارای یک مقاومت مشخص در صورت طراحی صحیح، نسبت به مقدار فولاد استفاده شده در سازه بتنی دارای همان مقدار مقاومت، معمولا در حدود 30 درصد بیشتر است. به همین دلیل هزینه اجرای اسکلت فلزی بالاتر است، بنابراین کارفرمایانی که به دنبال کاهش هزینه در ساخت هستند، اسکلت بتنی گزینه مناسبتری است.
میزان زمان اجرا
سازههای فلزی به دلیل اجرای همزمان طبقات از سرعت پیشرفت بیشتری نسبت به سازههای بتنی برخوردار هستند و در صورت ساخت اسکلت فلزی در کارخانه مدت زمان اجرا به صورت بیشتری نیز کاهش مییابد. اما در اسکلت بتنی با توجه به اجرای هر طبقه بعد از طبقه زیرین و رعایت زمان گیرش اولیه بتن، سرعت پیشرفت به مراتب کمتر است. سرعت بالا در اجرای سازه فلزی باعث کاهش هزینههای بالاسری و زمان بهرهبرداری پروژه میشود که باعث جبران بخشی از هزینه گرانتر ساخت است.
سایر مطالب جالب انگیز را در سایت آکسان پلاس مطالعه کنید.